Verticuteren | Voor een mooi vol en diepgroen gazon
Gazononderhoud Tips & Advies
Lennart Lambooij
Gazononderhoud Tips & Advies
06/02/2023
6 min

Verticuteren van het gazon, alles wat je moet weten!

06/02/2023
6 min

Ben jij de gazoneigenaar die het gazon jaarlijks verticuteert? Dan is het goed om even door te lezen. Het verticuteren van het gazon wordt vaak verward met het beluchten van het gazon, maar hoewel beide belangrijk zijn voor een goede opname van licht, lucht, water, en voedingsstoffen, dienen ze verschillende doelen en vereisen ze beide een andere aanpak.

Interessant genoeg is verticuteren niet altijd noodzakelijk. De behoefte hangt af van de viltlaag die zich gedurende het jaar op je gazon kan ontwikkelen. Maar wanneer is het dan wel tijd om te verticuteren, en hoe weet je of jouw gazon deze behandeling echt nodig heeft? 

In dit blog-artikel lees je wat verticuteren precies is, wat het doel is en wanneer je deze ingrijpende klus voor het gazon beter kunt overslaan.


Wat is verticuteren?

In de kern is verticuteren het proces waarbij de viltlaag van het gazon wordt doorgesneden en verwijderd. Deze viltlaag bestaat uit een combinatie van dode grassprieten, mos, en ander organisch (dood) materiaal dat zich over tijd tussen de levende grassprieten en de bodem heeft opgebouwd. Zonder verwijdering kan deze laag verdicht raken, wat uiteindelijk de groei van nieuw, gezond gras belemmert doordat lucht, water, en voedingsstoffen niet meer de wortels van de grasplantjes bereiken.

Het verticuteren kan worden uitgevoerd met een verticuteermachine of een verticuteerhark. Dit gereedschap is voorzien van scherpe messen die door de viltlaag heen snijden, deze effectief verwijderen en tegelijkertijd de bodem lichtjes openbreken. Dit bevordert niet alleen een betere luchtcirculatie en waterafvoer maar moedigt ook de wortelgroei aan, wat leidt tot een dichter en veerkrachtiger gazon. Door te verticuteren, voorkom je dat je gazon verstikt raakt onder een laag dode materie. 

Waarom verticuteren

Alle gazons krijgen op enig moment te maken met de vorming van een viltlaag. Deze laag kan geleidelijk het gazon doen "stikken". Een kleine hoeveelheid vilt is niet schadelijk, maar wanneer het in grote mate gaat overheersen en zich vertaalt in dichte moslagen gaat dit ten koste van de gezondheid en het uiterlijk van het gazon. Dit leidt tot oneffenheden, het afsterven van gras en uiteindelijk tot kale plekken. 

Mos heeft een voorkeur voor schaduwrijke plekken en groeit minder snel in direct zonlicht. Het snoeien van bomen of struiken om meer zonlicht op het gazon te laten vallen, kan helpen om mosgroei te beperken. Echter, het volledig voorkomen van mos en viltvorming is lastig. Regelmatige controle van de pH-waarde van de bodem en, indien nodig, aanpassingen doen met lavagruis of kalk blijven essentieel voor de gezondheid van het gazon. Ons advies is dan ook om jaarlijks een pH-bodemtest uit te voeren en, indien nodig, hierop te anticiperen.

Verticuteren | Viltlaag gazon | MijnGazonCoach

Wanneer en hoevaak verticuteren

De effectiviteit van verticuteren is sterk afhankelijk van factoren zoals de groeicyclus van het gras, de weersomstandigheden, en de algemene conditie van je gazon. Een zorgvuldig getimede verticuteersessie is essentieel voor een snel herstel en het voorkomen van stress voor je gazon.

Verticuteren in het voorjaar

Het voorjaar, met name maart en april, is een ideale tijd om te verticuteren. Dit is wanneer de gemiddelde dagtemperatuur consistent boven de 10 graden Celsius blijft. Door te verticuteren in deze periode stimuleer je een sterke start van het groeiseizoen door lucht, water en voedingsstoffen gemakkelijker toegang te geven tot de graswortels.

Verticuteren in het najaar

In het najaar, september of oktober, is een tweede moment voor verticuteren. Na een vol seizoen van groei kan de ophoping van organisch materiaal en vilt aanzienlijk zijn. Door in het najaar te verticuteren, verminder je deze ophoping en verbeter je de bodemconditie. Dit helpt je gazon sterker en meer winterhard te maken, waardoor het beter bestand is tegen de koude temperaturen en mogelijk sneeuw in de winter.

Let op: Te vaak verticuteren kan je gazon stressen en verzwakken. Zorg in plaats daarvan voor consequent gazononderhoud, zoals maaien op de juiste hoogte, beluchten en bemesten of volg het Online Gazon Programma van MijnGazonCoach.

Nieuw gazon verticuteren

Een van de meest gestelde vragen door nieuwe gazoneigenaren is of verticuteren noodzakelijk is in het eerste jaar na aanleg. Het antwoord hierop is duidelijk: verticuteren wordt sterk afgeraden voor pas aangelegde gazons. 

Gedurende het eerste jaar is je gazon intensief bezig met het ontwikkelen van een sterk wortelstelsel en het opbouwen van een gezonde, dichte grasmat. Het proces van verticuteren kan deze belangrijke ontwikkelingsfase ernstig verstoren en uiteindelijk de voortgang van de grasgroei te vertragen.

In plaats van te verticuteren, zijn er andere onderhoudsmaatregelen die je kunt nemen om de gezondheid en groei van je nieuwe gazon te ondersteunen. Denk hierbij aan het vochtig houden van de bodem, regelmatig bemesten volgens het Online Gazon Programma en regelmatig maaien.

Hoe diep verticuteren?

Het goed instellen van de diepte van de messen op je verticuteermachine of verticuteerhark is belangrijk voor een effectieve en veilige verticuteerbeurt. Te diep verticuteren kan het risico op schade aan het gras verhogen en zelfs de wortels blootleggen, wat het gazon kwetsbaar maakt voor ziektes, schimmels en uitdroging. Aan de andere kant, als je niet diep genoeg verticuteert, bestaat de kans dat de viltlaag niet effectief wordt aangepakt, waardoor het beoogde doel van het verticuteren niet wordt bereikt.

Een diepte van 1 tot 2 centimeter is over het algemeen ideaal. Deze diepte zorgt ervoor dat je de viltlaag effectief kunt doorsnijden en verwijderen, terwijl de gezondheid en integriteit van het gazon behouden blijft. 

Tip: Het is aan te raden om de machine in te stellen zodat de messen de grond net raken zonder te veel weerstand te voelen. Dit helpt bij het nauwkeurig verwijderen van de viltlaag zonder onnodige schade aan de grond of het gras.

Met de hand of machinaal verticuteren

De keuze tussen handmatig of machinaal verticuteren hangt af van verschillende factoren zoals de omvang van je gazon en de ernst van de viltvorming. Voor de kleinere gazons of waar de viltlaag minder intens is, biedt de verticuteerhark een uitstekende oplossing. Ondanks dat deze methode meer inspanning vergt, biedt het nauwkeurige controle, ideaal voor gazons die gerichte zorg nodig hebben.

Bij grotere gazons of waar de viltlaag prominent aanwezig is, zijn verticuteermachines, beschikbaar in zowel benzine- als elektrische uitvoeringen, een efficiënter alternatief. Deze machines stellen je in staat de diepte van het verticuteren nauwkeurig in te stellen, een cruciale factor voor het effectief aanpakken van vilt zonder het gazon te beschadigen. Hoewel de kosten van aanschaf kunnen variëren, is het huren van een machine een kostenefficiënte optie gezien verticuteren niet altijd nodig is.

Verticuteren | Gazononderhoud | gazonrenovatie, gazon herstel | MijnGazonCoach

Doorzaaien en topdressen met wormencompost

Verticuteren kun je goed combineren met het doorzaaien van het gazon. Door het gazon te voorzien van nieuw graszaad worden kale plekken in het gazon opgevuld en creëer je een dichte grasmat. Na het verticuteren is de verstikkende viltlaag weg gehaald en is de bodem vaak ruw en los, wat perfect is voor het ontvangen van nieuw zaad. Het zaad komt in direct contact met de aarde, wat belangrijk is voor de ontkieming van de graszaadjes.

Een andere sleutel tot succes is het topdressen van je gazon met wormencompost na het doorzaaien. Wormencompost is rijk aan micro-organismen, bacteriën en schimmels en dient als een uitstekende bodemverbeteraar die jonge grassprieten nodig hebben om te groeien. Het toepassen van wormencompost verhoogt de ontkiemingskans van ongeveer 30% naar maar liefst 70%!

Verticuteren | Wormencompost | Vermicompost | Wormenmest | Topdressen | MijnGazonCoach
>>> Koop hier wormencompost rechtstreeks vanuit de kwekerij!

Conclusie

In dit blog-artikel hebben we duidelijk gemaakt dat verticuterenn een belangrijke rol speelt in het bestrijden van viltvorming en mosgroei. Verticuteren helpt om lucht, water en voedingsstoffen efficiënter te laten doordringen in de bodem, wat resulteert in een dichtere en gezondere grasmat.

De ideale timing voor verticuteren, in het voor- of najaar, is besproken om de groei en het herstel van het gazon te optimaliseren, met de kanttekening dat overmatig verticuteren schadelijk kan zijn. Voor nieuwe gazons is verticuteren in het eerste jaar afgeraden; in plaats daarvan is regulier onderhoud zoals water geven, bemesten en maaien aanbevolen.

We hebben ook de keuze tussen handmatig en machinaal verticuteren aangestipt, waarbij de beslissing afhangt van de grootte van het gazon en de intensiteit van de viltlaag. Afsluitend hebben we het belang van doorzaaien en het gebruik van wormencompost na het verticuteren benadrukt om de ontkiemingskans te vergroten.

Download de Gazon Onderhoudskalender

Nu je de kunst van het verticuteren kent, is het tijd voor de volgende stap. De 'Gazon Onderhoudskalender' is jouw gids naar een gezonder en groener gazon.

>>> Download hier de GRATIS Gazon Onderhoudskalender

Verticuteren | kalender | Gazononderhoud kalender | MijnGazonCoach
Reacties