Wanneer & waarom compost gebruiken?

Elk jaar belandt gemiddeld 34 kilo voedsel in de GFT-bak, wat neerkomt op zo'n 9% van al het voedsel dat we kopen. In plaats van dit als verloren te beschouwen, kun je dit eenvoudig zelf omzetten naar compost met behulp van een composthoop.

In dit blogartikel ontdek je de voordelen van compost voor jouw tuin, welke materialen geschikt zijn voor de composthoop en welke je juist moet vermijden.

Wat is compost?

Compost is een restproduct dat wordt verkregen uit de afbraak van organisch materiaal, zoals keukenafval (zoals fruitschillen en groenteresten), gazonmaaisel, bladeren, takjes, en ander organisch afval. Het composteringsproces is een natuurlijk biologisch proces dat vergelijkbaar is met wat er in de natuur gebeurt wanneer bladeren, takken en plantenresten op de grond vallen en in de loop van de tijd worden afgebroken.

Tijdens het composteringsproces worden micro-organismen, zoals bacteriën en schimmels, actief. Deze micro-organismen breken het organische materiaal af tot een donkere, kruimelige substantie, die lijkt op vruchtbare bosgrond. De duur van dit proces varieert, meestal enkele maanden tot een jaar, afhankelijk van verschillende factoren, zoals temperatuur, vochtigheid en de verhouding tussen groen (rijk aan stikstof) en bruin (rijk aan koolstof) materiaal, dat essentieel is voor het bodemleven.

Let op: Compost is een bodeverbeteraar en dient niet als meststof! Wil je meer weten over het bemesten van het gazon dan verwijs ik je graag door naar het artikel "Wanneer hoe en waarom een gazon bemesten?

Voordelen van compost

Compost is niet alleen een manier om voedselverspilling te verminderen, maar het biedt ook tal van voordelen voor de bodem van jouw tuin. Ik heb de voordelen voor je op een rijtje gezet:

• Bodemverbetering: Compost is als een personal trainer voor de bodem. Het verbetert de structuur van kleigrond, maakt zandgrond meer vochtretentie en creëert zo een ideale ondergrond waar planten graag in wortelen.
• Verhoogde vochtretentie: Met de kracht om tot wel 20 keer zijn eigen gewicht aan water vast te houden, houdt compost de bodem vochtig, zelfs tijdens droge periodes, en voorziet het plantenwortels van een constante bron van vocht.
• Natuurlijke voedingsstoffen: Compost voorziet planten van geleidelijk beschikbare voedingsstoffen, zoals stikstof, fosfor en kalium, waardoor overbemesting wordt voorkomen.
• Verhoogde weerstand tegen ziekten en plagen: Compost versterkt de algehele gezondheid van planten, waardoor ze beter bestand zijn tegen ziekten en plagen, en de afhankelijkheid van pesticiden wordt verminderd.
• Verbeterde luchtcirculatie: De luchtcirculatie in de bodem wordt verbeterd, wat essentieel is voor het ademhalingsproces van plantenwortels en wortelverstikking voorkomt.
• Ondersteuning van bodemleven: Compost voorziet nuttige bodemmicroben en -organismen van voedsel, waardoor het afbraakproces van organisch materiaal wordt versneld en voedingsstoffen beschikbaar worden gemaakt voor planten.

Wat kan allemaal op de composthoop?

Het is verrassend hoeveel van ons dagelijks keukenafval en tuinafval geschikt is voor compostering. Deze materialen kunnen worden omgezet in waardevolle compost die je tuin, gazon en het bodemleven ten goede komt.

Hier is een lijst van de meestvoorkomende materialen die je veilig op de composthoop kunt gooien:

• Schillen en resten van groenten, fruit en aardappelen.
• Resten van gekookt voedsel.
• Brood, deeg, rijst en pasta.
• Vlees- en visresten.
• Pinda's- en notendoppen.
• Eierschalen.
• Losse thee en koffiedik (zonder het zakje of filter).
• Brood en kaaskorsten (zonder plastic).
• Onkruid, klein snoeiafval, gemaaid gras en bladeren.
• Snijbloemen en kamerplanten.

Maar let op, er zijn ook enkele dingen die je beter niet op de composthoop kunt gooien. 

Wat mag niet op de composthoop?

Geen olie en vet en geen vleesafval (tenzij als bij kleine huisdieren), en uiteraard geen glas, plastics (ook geen biologisch afbreekbare) en metalen. Daarnaast is het af te raden om kalkhoudend afval in de compostbak te gooien zoals eierdoppen.

Hier is een lijst van de meestvoorkomende materialen die je niet op de composthoop kunt gooien:

• Koffiepads, -filters en -inclusief biologische koffiecups;
• theezakjes;
• biologisch afbreekbaar plastic, zoals servies en bestek (m.u.v. de speciale composteerbare afvalzakjes);
• grond (grof tuinafval);
• graszoden (grof tuinafval);
• mest van hobbydieren zoals paarden en duiven (restafval);
• kattenbakkorrels, vogelkooizand, dode dieren;
• plantenpotten (harde kunststof);
• kauwgom;
• tabak, sigaretten of haardas.

Hieronder een filmpje van afvalverwerker HVC over de weg van gft en etensresten.

Bron: HVC Groep

Compost voor nieuw gazon

Bij het plannen van de aanleg van een nieuw gazon is een goed samengestelde bodem van essentieel belang voor een optimaal bodemleven. In de meeste gevallen zal de compost van je eigen composthoop niet voldoende zijn voor de aanleg van een nieuw gazon. Gelukkig kun je tegenwoordig in het voorjaar gratis compost krijgen bij verschillende gemeentelijke afvalbrengstations. 

Overweeg bij de keuze van compost ook de voordelen van wormencompost, zoals een hogere concentratie aan voedingsstoffen en micro-organismen. Door verstandig gebruik te maken van compost kun je een solide basis leggen voor een prachtig groen gazon waar je jarenlang van kunt genieten.

>>> Leestip: Lees hier het Blog-artikel over Wormencompost

Hoeveel compost gebruiken voor nieuw gazon

Het is belangrijk om te weten dat (wormen) compost een bodem verbeterings-product is en geen aarde op zich. Je zult de compost moeten mengen met tuinaarde om de juiste balans te bereiken. Als algemene richtlijn kun je bijvoorbeeld 1 deel compost mengen met 3 delen tuinaarde om een goede balans te creëren voor de aanleg van je nieuwe gazon.

Conclusie

Compost, ook wel bekend als "het zwarte goud", is een waardevolle hulpbron voor tuinliefhebbers. Het transformeert keukenafval en tuinafval in een kostbare schat voor je tuin, verbetert de bodemstructuur, verhoogt de vochtretentie, levert natuurlijke voedingsstoffen aan planten. 

Door bewust te composteren en de juiste materialen op de composthoop te plaatsen, kun je een verschil maken in het verminderen van voedselverspilling en het creëren van een groenere wereld. 

Download dé meest complete Gazonkalender van Nederland en België!

Wil je meer leren over het onderhouden van een gezond gazon? Download onze gratis gazon onderhoudskalender om op de hoogte te blijven van belangrijke taken en tips voor een prachtige buitenruimte.

>>> Download dé Gazonkalender