Bekalken gazon is dé stap die veel gazoneigenaren vergeten, terwijl het de basis legt voor een gezond, dicht en diepgroen grasveld. Vaak wordt er alleen gedacht aan maaien, bemesten en verticuteren, maar zonder een goede pH-waarde in de bodem kan gras voedingsstoffen nauwelijks opnemen en raakt het bodemleven verzwakt. Het resultaat? Mosvorming, kale plekken en een flets grasveld.
In dit blog-artikel leg ik stap voor stap uit waarom het bekalken van je gazon zo belangrijk is, hoe je kunt controleren of het nodig is, en waarom ik tegenwoordig liever lavagruis adviseer in plaats van kalk.
Waarom bekalken belangrijk is voor een gezond gazon
Elke bodem verzuurt langzaam door natuurlijke processen zoals regen, organisch afval, bemesting en uitwerpselen van dieren. Regenwater bevat bijvoorbeeld koolzuur (CO₂ uit de lucht) en stikstofverbindingen, die samen zuren vormen. Ook gras, planten en bodemleven produceren tijdens hun groei zuren. Deze zuren spoelen langzaam belangrijke mineralen zoals calcium en magnesium uit de bodem, waardoor de natuurlijke buffer tegen verzuring afneemt.
Een gezonde bodem heeft een licht zure pH tussen 5,5 en 6,5. Binnen deze marge zijn voedingsstoffen optimaal beschikbaar en functioneert het bodemleven het best. Zodra de pH onder de 5,5 zakt, raken voedingsstoffen ‘op slot’ en krijgen mos en onkruid vrij spel.
Door te bekalken of lavagruis te strooien, neutraliseer je deze verzuring: de pH stijgt, het bodemleven wordt actiever en het gras groeit sterker en diepgroener. Met de MijnGazonCoach bodemtest weet je binnen enkele minuten waar je staat, zodat je precies kunt bepalen of bekalken of lavagruis nodig is, en hoe vaak.
Lavagruis versus kalk: wat is beter voor jouw gazon?
Veel mensen gebruiken kalk om de bodem minder zuur te maken, maar kalk werkt eenzijdig: het verhoogt de pH, maar voegt weinig toe aan de bodemstructuur of mineralenvoorraad.
Lavagruis daarentegen is een vulkanisch gesteente, rijk aan mineralen zoals silicium, calcium, magnesium en ijzer. Deze mineralen versterken de grasplant van binnenuit en verbeteren de bodemstructuur.
Voordelen van lavagruis
- Activeert het bodemleven
- Zorgt voor een luchtigere bodemstructuur
- Houdt voedingsstoffen en vocht beter vast
- Werkt geleidelijk en gelijkmatig, zodat de bodem niet overgecorrigeerd wordt
Zelf adviseer ik lavagruis al jaren in de Online Gazoncursus van MijnGazonCoach, zowel bij onderhouds- als herstelplannen. Het resultaat is zichtbaar: diepere wortels, voller gras en aanzienlijk minder mos.
Klik op de afbeelding om het lavagruis-aanbod te bekijken
Wanneer is bekalken of lavagruis strooien nodig?
Niet elk gazon heeft dezelfde behandeling nodig. Een zandgrond verzuurt sneller dan klei of leem, waardoor je daar vaker moet bijsturen. Ook factoren als dennenbomen (naalden verzuren de bodem) of veel organische afbraak spelen mee.
Gemiddelde dosering per jaar
- Zandgrond: 2× per jaar bekalken of lavagruis strooien
- Leem- of kleigrond: 1× per jaar
- Gazon omringd door naaldbomen: tot 3× per jaar
Maar het allerbelangrijkst blijft meten. Meten is weten. Doe een bodemtest in het vroege voorjaar (februari/maart) en eventueel nog eens in het najaar (oktober/november).
Goed om te weten: klanten die deelnemen aan de Online Gazoncursus krijgen automatische herinneringen om de pH-waarde te meten en, indien nodig, bij te sturen met lavagruis.
Wanneer gazon bekalken
De beste momenten om je gazon te bekalken of lavagruis te strooien zijn:
- Vroeg in het voorjaar (februari – maart): het bodemleven komt op gang en de grond wordt klaargemaakt voor de eerste bemesting.
- In het najaar (oktober – november): de bodem wordt in balans gebracht voordat de winter begint, zodat het gras sterker de koude periode ingaat.
Door op deze momenten te bekalken of lavagruis te gebruiken, zorg je dat je gazon optimaal groeit en mosvorming wordt beperkt.
Tip van MijnGazonCoach: Doe dit vlak voor een regenachtige periode. Regen helpt om de mineralen van het lavagruis of de kalk dieper in de bodem te spoelen, zodat ze effectiever werken.
Wat als je te veel kalk gebruikt?
Te veel kalk is schadelijker dan te weinig. Een te hoge pH (boven 7,5) blokkeert de opname van voedingsstoffen zoals ijzer, fosfor en mangaan. Gras kan dan niet meer goed groeien, wat juist leidt tot vergeling of verzwakking.
Met lavagruis heb je dat risico niet of nauwelijks. Het werkt milder en wordt geleidelijk opgenomen. Dat maakt het veiliger in gebruik, vooral als je niet elk jaar een bodemtest uitvoert.
Kort gezegd: kalk corrigeert snel, maar kan overdosering veroorzaken. Lavagruis bouwt rustig op en verbetert de bodemstructuur.
Bodemleven: de motor van je gazon
Een gezond gazon begint bij actief bodemleven. Bacteriën, schimmels en wormen zetten organisch materiaal om in voedingsstoffen. Is de bodem te zuur, dan stopt dit proces grotendeels.
Door te bekalken of lavagruis toe te voegen, stimuleer je het bodemleven opnieuw. Wormen keren terug, organisch materiaal wordt beter afgebroken en voedingsstoffen komen vrij voor sterk, groen gras.
Bekalken gazon en bemesten: waarom het niet tegelijk werkt
Een veelgemaakte fout is kalk strooien én bemesten tegelijk.Het lijkt efficiënt, maar het effect op bodem en gras is juist negatief. Kalk neutraliseert zuren in de bodem, terwijl veel meststoffen, vooral stikstofrijke mest, licht zuur werken. Wanneer je beide tegelijkertijd toepast, verminderen ze elkaars werking: de pH-waarde wordt niet effectief gecorrigeerd en de meststoffen worden minder goed opgenomen door het gras.
Daarnaast heeft de bodem tijd nodig om het bodemleven te laten herstellen. Bodemorganismen zoals bacteriën, schimmels en wormen spelen een belangrijke rol bij het vrijmaken van voedingsstoffen voor de graswortels. Strooi je kalk en mest tegelijk, dan krijgt dit bodemleven onvoldoende tijd om actief te worden, waardoor het gras minder voedingsstoffen opneemt en de groei vertraagt.
Advies van MijnGazonCoach: laat minimaal 3 à 4 weken tussen het bekalken of strooien van lavagruis en het bemesten. Zo kan de pH-waarde zich stabiliseren, wordt het bodemleven geactiveerd en worden voedingsstoffen optimaal beschikbaar voor de graswortels.
Hoe strooi je kalk of lavagruis?
Of je nu kalk of lavagruis gebruikt, de manier van aanbrengen is grotendeels hetzelfde.
Gebruik bij voorkeur een strooiwagen voor een gelijkmatige verdeling. Loop in overlappende banen en strooi bij droog weer.
Na het strooien kun je licht harken om het product beter te verdelen.
Regen of sproeien helpt vervolgens om de mineralen de bodem in te trekken.
Te gebruiken dosering als richtlijn:
- 250–500 gram per m² (eerste dosis 500 gram per m²)
- 100 tot 150 gram per m² bij kalk
Lavagruis in de praktijk: structureel bodemherstel
Het mooie aan lavagruis is dat het niet alleen de pH beïnvloedt, maar de hele bodemstructuur verbetert.
De mineralen in lavagruis zorgen voor:
- Betere binding van voedingsstoffen
- Meer lucht en zuurstof in de bodem
- Actiever bodemleven
- Minder kans op verdichting
- Sterkere wortelgroei
Bovendien helpt lavagruis de bodem beter vocht vast te houden in droge periodes. Dat maakt het bijzonder waardevol voor zandgronden en gazons die snel uitdrogen.
Kalk versus lavagruis: de verschillen op een rij
| Eigenschap | Kalk | Lavagruis |
|---|---|---|
| Werking | Corrigeert de pH snel, maar tijdelijk | Corrigeert én verbetert de bodem structureel |
| Risico op overdosering | Hoog — te veel kalk maakt de bodem te basisch | Laag — lavagruis werkt geleidelijk |
| Mineralen | Bevat vooral calcium | Rijk aan silicium, magnesium, ijzer en calcium |
| Effect op bodemleven | Neutraal of licht remmend bij overdosering | Stimulerend: activeert bacteriën en wormen |
| Duurzaamheid | Wordt deels uit kalkgrotten gewonnen | Natuurlijke reststof uit vulkanisch gesteente |
| Invloed op bodemstructuur | Geen | Verbetert structuur, luchtigheid en vochtbinding |
Lavagrind of lavagruis combineert dus het beste van twee werelden: het stabiliseert de pH én voedt het bodemleven. Zeker in combinatie met organische producten zoals wormencompost of Zeevogel Guano krijg je een levende bodem die zichzelf blijft herstellen.
Veelgemaakte fouten bij bekalken van het gazon
- Te vaak kalken zonder meten
- Kalk strooien op nat gras
- Bekalken en bemesten tegelijk
- Behandeld houtas of bouwkalk gebruiken
Gebruik altijd een natuurlijk product van betrouwbare herkomst — en meet regelmatig.
Conclusie
Bekalken van het gazon blijft een belangrijk onderdeel van goed gazononderhoud, maar het kan duurzamer en slimmer. Lavagruis biedt dezelfde voordelen als kalk, maar gaat een stap verder: het verbetert de bodem blijvend, voedt het bodemleven en zorgt dat je gras beter bestand is tegen stress, mos en droogte.
Door twee keer per jaar lavagruis te gebruiken, in het voorjaar en najaar, houd je de bodem gezond en het gras krachtig groen. Combineer dit met een goed bemestingsplan en regelmatig onderhoud, en je legt de basis voor een gazon dat jarenlang in topconditie blijft.
Wil je zonder gedoe groen gras?
Meld je nu aan voor de Online Gazoncursus en ontvang het hele jaar door maatwerkadvies, gebaseerd op de pH-waarde en 10 andere bodemeigenschappen van jouw gazon. Zo krijg je zonder gedoe groen gras!
